Hành trình 20 năm của PCI là minh chứng cho một nỗ lực cải cách hành chính bền bỉ, góp phần kiến tạo môi trường đầu tư minh bạch, công bằng và thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. PCI 2024 cũng là lần cuối cùng báo cáo được công bố với đầy đủ 63 tỉnh, thành phố, trước khi quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh được triển khai vào cuối năm nay.
VCCI cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian tới, không chỉ qua PCI mà còn thông qua các sáng kiến mới như Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI). Chỉ số PGI mang đến thông điệp rằng các địa phương không chỉ tập trung cải thiện môi trường kinh doanh, phát triển kinh tế mà còn phải chú trọng đến môi trường. VCCI kỳ vọng PGI sẽ là một công cụ chính sách hữu ích, thúc đẩy cải thiện môi trường kinh doanh thân thiện môi trường hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Báo cáo PCI 2024 cho thấy chất lượng điều hành kinh tế tiếp tục có sự cải thiện ở năm nay. Trong suốt hai thập kỷ qua, kết quả PCI liên tục cho thấy sự cải thiện trong điều hành kinh tế, cải thiện môi trường kinh doanh (MTKD) – kết quả của sự kiên trì, nỗ lực từ chính quyền các tỉnh, thành cũng như tiếng nói bền bỉ của cộng đồng doanh nghiệp. Điểm số PCI trung vị trên toàn quốc đạt 67,67 điểm, tăng hơn 1 điểm so với năm 2023. Đây là năm thứ tám liên tiếp điểm số PCI trung vị vượt mốc 60 điểm – cột mốc thể hiện cho một MTKD mở và thân thiện.
Ở PCI 2024, Hải Phòng lần đầu tiên vươn lên vị trí dẫn đầu với 74,84 điểm – thành quả của quá trình tăng trưởng kinh tế năng động và đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư trong nhiều năm qua. Các địa phương như Quảng Ninh, Long An, Bắc Giang tiếp tục giữ vững vị trí trong nhóm dẫn đầu. Đặc biệt, Hưng Yên lần đầu tiên góp mặt trong Top 10, bên cạnh các tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Thừa Thiên - Huế, Hậu Giang, Phú Thọ, Đồng Tháp.
Riêng vùng ĐBSCL, hầu hết các địa phương đều ghi nhận sự cải thiện về điểm số, trừ Kiên Giang. Các địa phương có mức cải thiện nổi bật trong vùng như Long An (+1,7 điểm), Trà Vinh (+1,48) và Hậu Giang (+1,37). Tuy nhiên, về thứ hạng, ĐBSCL dường như không bắt kịp với nhịp độ của cả nước khi chỉ có 6/13 địa phương tăng hoặc giữ nguyên vị trí. Dù vậy, ĐBSCL vẫn có 03 địa phương nằm trong Top 10 gồm Long An (3), Hậu Giang (7) và Cần Thơ (9).
Chi tiết vào CSTP, bên cạnh các điểm mạnh lâu nay về Gia nhập thị trường, Chi phí thời gian, Chi phí không chính thức thì ở PCI 2024, ĐBSCL đã có một số đột phá ở các hạn chế của mình.
Đầu tiên, Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, một trong các CSTP có trọng số cao nhất đã có sự cải thiện ấn tượng ở PCI 2024, với mức tăng 15,5%. Các hoạt động hỗ trợ về tiếp cận mặt bằng tại các KCN/CCN, tư vấn pháp luật, thông tin thị trường, đào tạo, tập huấn,…đều được doanh nghiệp đánh giá cao với kết quả tốt hơn hẳn so với năm trước.
Tiếp theo, Cạnh tranh bình đẳng, sau nhiều nằm thấp hơn mức trung bình cả nước thì ở PCI 2024, CSTP của ĐBSCL đã cho thấy những sự cải thiện rõ rệt khi tăng 10%, đạt 6,16 điểm. Kết quả này đã đưa ĐBSCL trở về mức cao hơn trung bình cả nước kể từ năm 2021. Đánh giá từ doanh nghiệp cho thấy các đặc quyền hay sự ưu tiên đối với các doanh nghiệp lớn tại ĐBSCL đều giảm so với năm 2023.
Cuối cùng, Đào tạo lao động, một trong những hạn chế lâu nay của ĐBSCL, thì ở PCI 2024 đã cho thấy những tín hiệu tích cực. Theo đó, dù vẫn thấp hơn mức trung bình cả nước nhưng CSTP Đào tạo lao động của ĐBSCL ở 2024 đã tăng gần 10%, đạt 5,92 điểm, gần quay về mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Có 54% doanh nghiệp cho biết về chất lượng lao động địa phương đáp ứng hoàn toàn/phần lớn nhu cầu sử dụng của doanh nghiệp vào năm 2024 (tăng so với con số 48% của năm 2023). Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cho biết việc tuyển dụng các nhóm lao động (phổ thông, cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý, giám sát) cũng thuận lợi hơn.
Nhìn chung, ở PCI 2024, ĐBSCL bên cạnh việc duy trì được các thế mạnh của mình thì nhóm CSTP trước đây là hạn chế thì cũng được cải thiện trong năm nay. Nếu xu hướng này được giữ vững thì sức hút về MTKD của ĐBSCL sẽ là yếu tố chính để phát triển doanh nghiệp, thu hút đầu tư.
Phòng Tư vấn và Thông tin Kinh tế - VCCI ĐBSCL
